Ngất ngây Chế Tạo - Trạm Tấu - Làng Nhì phần 5

Trạm Tấu cách thị xã Nghĩa Lộ 30km về hướng Tây Nam, là một huyện đặc biệt khó khăn của tỉnh Yên Bái với độ cao từ 390 đến 2.985m so với mực nước biển, địa hình dốc và chia cắt mạnh. Huyện Trạm Tấu giáp với huyện Bắc Yên của Sơn La ở phía Nam, 2 huyện này cùng ôm lấy vùng rừng nguyên sinh Tà Xùa với rất nhiều cây pơ mu vốn là đối tượng khai thác chính của lâm tặc. Trạm Tấu có 11 xã là Bản Mù, Bản Công, Xà Hồ, Hát Lừu, Trạm Tấu, Pá Hu, Làng Nhì, Tà Si Láng, Phình Hồ, Pá Lau, Túc Đán trong đó trừ Trạm Tấu, còn lại 11 xã đều trong diện đặc biệt khó khăn nằm trong chương trình 135 của Chính Phủ. Người dân ở Trạm Tấu hầu hết là người Mông (khoảng gần 80%), còn lại là Thái và Kinh.
Trạm Tấu trước đây là thủ phủ của cây thuốc phiện và là hiện nay vẫn là trung tâm vận chuyển gỗ lậu (pơ mu) từ trong rừng về xuôi.

Đường từ thị xã Nghĩa Lộ đi Trạm Tấu rất đẹp và vắng vẻ chạy giữa rừng núi xanh um mát mẻ.

Đường từ thị xã Nghĩa Lộ đi Trạm Tấu rất đẹp và vắng vẻ chạy giữa rừng núi xanh um mát mẻ.

Phía sau rừng thông là trung tâm huyện Trạm Tấu.

Cả con đường từ Nghĩa Lộ đi Trạm Tấu chỉ đi hết chừng 40 phút.

Cầu qua ngòi Thia vào Trạm Tấu.

Ngòi Thia nhìn từ trên cầu.

Thị trấn Trạm Tấu dài độ hơn cây số và cũng không có gì đặc biệt, thị trấn rất vắng vẻ vì đang là buổi trưa, nghĩ bụng bây giờ mà quay trở về Hà Nội thì chán quá, tôi lại lên xe đi tiếp đến cuối con đường nhựa thì nhìn thấy tấm biển chỉ rẽ trái đi Bản Mù - 12km. Từ Trạm Tấu này, rẽ tay phải thì sẽ có đường đi Tà Xùa nhưng đường đang làm và chưa thông, kể ra sau này đường làm xong thì đó cũng sẽ là một cung hay. Thực ra vì không hề có sự chuẩn bị trước cung này nên tôi cũng không để ý bản Mù là ở đâu và có cái gì, trong tâm trí chỉ nghĩ là còn đường thì cứ đi, đến đâu thì đến, 12km thì cũng không phải quá xa.

Đường từ Trạm Tấu đi bản Mù là đường đất lẫn đá lổn nhổn, tương đối rộng và bụi khủng khiếp mỗi khi có xe đi qua.

 Địa danh bản Mù cũng có trên bản đồ GPS.

Đi được một đoạn thì trước mắt tôi mở ra một thung lũng tuyệt đẹp với ruộng bậc thang bát ngát.



Nhìn ruộng bậc thang ở đây tôi còn thấy thích hơn ruộng bậc thang ở Chế cu nha và La Pán Tẩn - Mù Căng Chải.

 Bát ngát một màu xanh của lúa.

Một ngôi nhà bằng gỗ pơ mu trơ trọi giữa thung lũng.

 Ruộng bậc thang tầng tầng lớp lớp như sóng biển.

Ruộng bậc thang là một hình thức canh tác rất công phu, hình thành và phát triển qua biết bao thế hệ mới được như ngày nay.

 Không như ở đồng bằng, đất nông nghiệp đầy rẫy, họ sẵn sàng lấp những thửa ruộng tốt nhất đi để làm khu công nghiệp, ở đây, người dân nâng niu từng thửa đất nhỏ để tròng lúa, ngô, đem lại no ấm cho gia đình.

Đường bắt đầu nhỏ lại, rừng đã trở về gần với đường hơn.

 Thình thoảng có những đám ruộng xen lẫn với rừng mà lại không phải ruộng bậc thang, không hiểu đây có phải là lúa nương không?

Có mấy cô gái Mông ở trong lều thấy tôi dừng lại chụp ảnh thò ra trêu tôi rồi khúc khích cười với nhau.

Trời bắt đầu nhiều mây, âm u, xa xa đã bắt đầu nhìn thấy lối vào bản Mù. Lạy Trời đừng có mưa!

Bản mù nằm rải rác trên một triền núi khá rộng.

Nhìn tưởng là gần nhưng con đường ngoằn nghoèo xa ra phết.

Bản Mù có 529 hộ, 3.712 nhân khẩu nhưng có đến 111 người nghiện hút. Số người nghiện mới ngày càng phát sinh do người dân vẫn lén lút trồng cây thuốc phiện. Năm ngoái, công an đã tiêu hủy ở bản Mù 93.45 ha cây thuốc phiện, một con số thật khủng khiếp. Trong năm nay đã phát hiện ra 5.5 ha cây thuốc phiện nữa và đã bị tiêu hủy. Bản Mù có 8 thôn bản và đặc biệt có thông Giàng La Pán cả thôn theo đạo công giáo. Mặc dù để ý không thấy có cây thuốc phiện dọc đường đi nhưng tôi cũng không có ý định tìm cách được chiêm ngưỡng nương anh túc ở đây vì quá nguy hiểm. Bản thân nhìn tôi người dân ai cũng nghĩ tôi là người của nhà nước đến để xem xét, theo dõi tình hình nên luôn đề phòng cảnh giác, rất khó gần.

Tiếp tục ảnh ruộng bậc thang.

Ruộng bậc thang và dòng suối uốn lượn, có thể gọi là một bức tranh thủy mặc được không?

Cảnh đẹp thế này thì có chết người không chứ. Tôi không sao quay về được mà chỉ có thể tiếp tục tiến lên để khám phá thêm và tận hưởng.

Bàn tay con người cũng tạo ra được những thứ đẹp thế này.

Cô gái Mông này đang đứng một mình khâu váy, nhất quyết không cho tôi chụp ảnh.

Trên đường vào bản Mù.



Xưa kia là bạt ngàn rừng pơ mu.



Ngày hôm nay là ngày khai giảng của trẻ em toàn tỉnh Yên Bái, trường Mẫu giáo ở bản Mù giờ đã rất khang trang.

Đường vào trung tâm xã được đổ bê tông phẳng phiu, sạch sẽ.

Tới đây thì tôi phải đứng trước một sự lựa chọn rất khó khăn, đó là đi tiếp hay quay về. Vì ban đầu tôi cũng chỉ định đi đến Bản Mù xong là quay về Nghĩa Lộ rồi trở về Hà Nội cho kịp, hoàn toàn không có gì chuẩn bị trước cho một chuyến offroad dài cả. Nhưng khi đã đến đây mà lại quay trở về đường cũ thì thật sự là rất tiếc, cảnh thì đẹp, phía trước còn bao điều chưa khám phá hết, làm thế nào bây giờ? Tôi quyết định hỏi một người dân xem con đường trước mặt dẫn tới đâu. Họ trả lời - Đi về Nghĩa Lộ thôi, ô hay, thế thì tốt quá, đằng nào mình chả đi về Nghĩa Lộ, đỡ phải quay lại đường cũ chán ngắt. Tôi lại hỏi tiếp đường đi thế nào. Họ trả lời, đến Làng Nhì rồi tới Phình Hồ.
Ôi thôi, bỏ mẹ, hóa ra đường này đi Làng Nhì rồi Phình Hồ à. Mình nhớ là con đường này hiểm lắm, hình như có lần đã xem 1 cái topic trên phuot.com của lão Dương cụ có cái ảnh con đường xà beng nhìn phát ghê. Mà bọn lão Dương cụ đi bày đàn còn khiêng xe được, mình đi một mình với cái xe nặng tổ bố thế này biết xoay xở ra làm sao.

Nhìn con đường phía trước như đang ưỡn ra thách thức.

Tôi suy tính mãi mà chưa dám quyết, rồi ngồi định thần lại, tính toán thật kỹ một lần nữa xem nên thế nào, thực sự là một quyết định rất khó khăn.

Lúc này đã là 3h chiều, đường từ bản mù sang Làng Nhì theo như người dân nói thì chỉ khoảng 24km. Tuy nhiên đường hiểm thế này đi được vận tốc trung bình là 7 - 8km/h thôi. Có chạy nhanh thì cũng phải mất 3 tiếng, còn nếu có sự cố hoặc gặp đoạn khó đi thì có khi đến đêm mới tới nơi hoặc phải ngủ lại giữa đường. Ở đây sau trận bão số 3 vừa rồi chắc đường sá cũng bị sạt lở nhiều hoặc chuẩn bị lở không biết chừng, hơn nữa nếu giữa đường mà mưa to thì khốn nạn luôn.
Tôi cũng kiểm kê lại đồ đạc mang theo xem có những gì, liệu có đủ để đi tiếp không, việc này hết sức quan trọng, nhất là vì tôi đi một mình giữa rừng thế này.